එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් විසින් විදේශ ආනයන සඳහා නව තීරුබදු පැනවීම ලොව පුරා ආණ්ඩු, ආයෝජකයින් සහ කර්මාන්ත හරහා කම්පන තරංග ඇති කිරීමත් සමඟ ඊයේ (බ්‍රහස්පතින්දා) ලෝක ආර්ථිකය කම්පනයට පත් විය. හදිසි පියවර හේතුවෙන් රටවල් කිහිපයකින් පළිගැනීමේ තර්ජන සහ සාකච්ඡා සඳහා හදිසි ඉල්ලීම් ඇති වූ අතර, ආක්‍රමණශීලී ප්‍රතිපත්ති මාරුවේ බලපෑම අවශෝෂණය කර ගැනීමට වෙළඳපොළවල් අරගල කළේය.
COVID-19 අර්බුදය වසර පහකට පෙර ගෝලීය ආර්ථිකය විනාශ කිරීමෙන් පසු එක්සත් ජනපද මූල්‍ය වෙළඳපොළවල් ඔවුන්ගේ නරකම තනි දින පරිහානියට මුහුණ දුන්නේය. වාර්තාවලට අනුව, නිවේදනයේ බර යටතේ සෑම අංශයක්ම පාහේ පීඩාවට පත්වීමත් සමඟ ආයතනික වටිනාකමෙන් ඩොලර් ට්‍රිලියන ගණනක් විනාශ විය. සිල්ලර වෙළෙන්දන්, බැංකු, ගුවන් සේවා, ඇඳුම් පැළඳුම් සහ තාක්‍ෂණ සමාගම් දැඩි ලෙස පීඩාවට පත් විය. නව තීරුබදු හේතුවෙන් මිල ඉහළ යාමෙන් ඇමෙරිකානු පාරිභෝගික වියදම් සීමා කළ හැකි අතර එය ව්‍යාපාර ලාභදායිතාවයට හානි කළ හැකි බවට විශ්ලේෂකයින් අනතුරු අඟවයි.
ආර්ථික විද්‍යාඥයින් විස්තර කළේ තීරුබදු අපේක්ෂා කළ ප්‍රමාණයට වඩා බෙහෙවින් දරුණු බවයි. ආයෝජකයින් නව ආර්ථික බරෙහි බර දරා ගැනීමට අපේක්ෂා කරන සමාගම්වල කොටස් ඉවත් කිරීමට පොරකන විට භීතියෙන් විකුණුම් රැල්ලක් ඇති විය. බොහෝ දෙනෙක් තීරුබදු සලකන්නේ සැපයුම් දාම කඩාකප්පල් කිරීමට සහ විවිධ කර්මාන්ත හරහා පිරිවැය ඉහළ නැංවීමට ඉඩ ඇති තථ්‍ය ව්‍යාපාරික බද්දක් ලෙස ය.
ට්‍රම්ප්ගේ තීරුබදු ගැන IMF ප්‍රධානියා පැවසුවේ කුමක්ද?
මෙම වර්ධනයට ප්‍රතිචාර දක්වමින් ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ (International Monetary Fund – IMF) කළමනාකාර අධ්‍යක්ෂිකා ක්‍රිස්ටලිනා ජෝර්ජිවා / Kristalina Georgieva දැඩි කනස්සල්ල පළ කළ අතර, දැනටමත් දුර්වල ආර්ථික වර්ධනයක් මධ්‍යයේ එක්සත් ජනපද තීරුබදු “ගෝලීය දෘෂ්ටියට සැලකිය යුතු අවදානමක් නියෝජනය කරන” බව සඳහන් කළාය.
“ලෝක ආර්ථිකයට තවදුරටත් හානි කළ හැකි පියවර වළක්වා ගැනීම වැදගත්. වෙළඳ ආතතීන් විසඳීමට සහ අවිනිශ්චිතතාව අඩු කිරීමට ඵලදායී ලෙස කටයුතු කරන ලෙස අපි එක්සත් ජනපදයට සහ එහි වෙළඳ හවුල්කරුවන්ට ආයාචනා කරමු,” ජෝර්ජිවා නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියා ය.
මේ අතර, ලෝක ආර්ථික දෘෂ්ටිය සහ අනෙකුත් ගැටලු සාකච්ඡා කිරීම සඳහා IMF සහ ලෝක බැංකුව ද මෙම මස අගදී රැස්වීම් පවත්වනු ඇත. එක්සත් ජනපද තීරුබදු එම සාකච්ඡාවේ කොටසක් වනු ඇති බව ඇසෝසියේටඩ් ප්‍රෙස් (AP) වාර්තා කළේය.
රටවල් කිහිපයකට ට්‍රම්ප්ගේ නව තීරු බදු
මෙහිදී සඳහන් කළ යුතු කරුණක් නම්, ට්‍රම්ප් ශ්‍රී ලංකාව ඇතුළු රටවල් කිහිපයකට නව අන්‍යෝන්‍ය තීරුබදු පනවන බව නිවේදනය කිරීමයි. ඇමරිකානු භාණ්ඩ සඳහා ශ්‍රී ලංකාව විසින් පනවා ඇති ඉහළ තීරුබදු ඉස්මතු කරමින්, ට්‍රම්ප් ශ්‍රී ලංකාවට සියයට 44ක “වට්ටම් සහිත අන්‍යෝන්‍ය තීරුබදුවක්” ප්‍රකාශයට පත් කළ අතර, ඔහුගේ පරිපාලනයේ වෙළඳ අසමතුලිතතාවයන් විසඳීමට ඇති අභිප්‍රාය අවධාරණය කළේය. උත්සවය අතරතුර ප්‍රස්ථාරයක් ඔසවාගෙන සිටි ට්‍රම්ප්, ශ්‍රී ලංකාව, ඉන්දියාව, චීනය, එක්සත් රාජධානිය සහ යුරෝපීය සංගමය වැනි විවිධ ජාතීන් විසින් අය කරනු ලබන තීරුබදුවල විෂමතා නිරූපණය කළේය. මෙම රටවල් දැන් එක්සත් ජනපදය විසින් අන්‍යෝන්‍ය තීරුබදු වලට යටත් වන ආකාරය ප්‍රස්ථාරයෙන් පෙන්නුම් කරන ලදී.
ට්‍රම්ප්ගේ තීරුබදු පළිගැනීමට එරෙහිව එක්සත් ජනපද භාණ්ඩාගාර ලේකම් අනතුරු අඟවයි
ජනාධිපති ට්‍රම්ප්ගේ නිවේදනයෙන් පසුව, එක්සත් ජනපද භාණ්ඩාගාර ලේකම් ස්කොට් බෙසන්ට් / Scott Bessentවෙළඳ හවුල්කරුවන්ට අනතුරු ඇඟවූයේ ධවල මන්දිරයේ අලුතින් පනවන ලද තීරුබදු වලට එරෙහිව පළිගැනීමේ පියවර අනුගමනය කළහොත් තත්ත්වය තවදුරටත් දරුණු වනු ඇති බවයි.
“දැන් සෑම රටකටම මගේ උපදෙස නම්, පළිගන්න එපා. වාඩි වී සිටින්න, එය තේරුම් ගන්න, එය කෙසේ සිදුවේදැයි බලමු. මන්ද ඔබ පළිගත්තොත්, උත්සන්න වීමක් සිදුවනු ඇත. ඔබ පළි නොගන්නේ නම්, මෙය ඉහළ ජල සලකුණයි,” බෙසන්ට් ප්‍රකාශ කළ බව Fox News උපුටා දැක්වීය.
විදෙස් මාධ්‍ය ඇසුරිනි
