විශේෂ හෙළි දරව්ව: මළ දරු උපත් සහ කළල අබාධ සහිත දරු උපත් වළක්වා ගන්නේ කෙසේ ද ?

2019 දී ශ්‍රී ලංකාවේ ගැබ්ගැනීම් 341,745 ක් සහ සජීවී දරු උපත් 319,010 ක් වාර්තා වී ඇති අතර, සියල්ල සෞඛ්‍ය සම්පන්න නොවන බව ශ්‍රී ලංකා ප්‍රජා වෛද්‍යවරුන්ගේ විද්‍යාලයේ / College of Community Physicians of Sri Lanka – CCPSL සභාපති උපදේශක ප්‍රජා වෛද්‍ය කපිල ජයරත්න පැවසුවේ ය.

2019 දී ශ්‍රී ලංකාවේ ගැබ් ගැනීම් 341,745ක් වාර්තා වී ඇති අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස සජීවී දරු උපත් 319,010ක් සිදු වුව ද මෙම සියලුම අලුත උපන් දරුවන් නිරෝගී නොවූ ද වෛද්‍ය කපිල ජයරත්න වැඩි දුරටත් පැවසුවේ ය.

සති 28ක කළල කාලයක් සහිත (මළ දරු උපත්) ළදරුවන් 1,600කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් ගර්භාෂය තුළ ම උපත ලබා හෝ මිය ගිය බවත්, ඉන් 35%ක් සංජානනීය විකෘතිතා සහ අනෙකුත් කළල ආබාධ නිසා ඇති වූ බවත් ඔහු පෙන්වා දුන්නේ ය.

ප්‍රජා වෛද්‍ය කපිල ජයරත්න පැවසුවේ එවැනි ගැබ්ගැනීම් වලින් සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් නිරෝගී දරු උපත් වලට හේතු නොවන බවයි.

ශ්‍රී ලංකාවේ උපත් අනුපාතිකයේ සැලකිය යුතු පහත වැටීමක් දක්නට ලැබෙන අතර, 2019 දී 319,000ක් වූ උපත් සංඛ්‍යාව 2023 දී 247,900 දක්වා පහත වැටී ඇත. ළදරුවන් 2,700ක් පමණ ඔවුන්ගේ පළමු උපන් දිනයට පෙර මියයති.

උපතේ දී පළමු දිනයේම ළදරුවන් 453ක් මිය ගිය අතර, දින 2 සිට 7 දක්වා කාලය තුළ 951ක් සහ දින 8 සිට 28 දක්වා කාලය තුළ 527ක් මිය ගියහ. වැඩිම මරණ සංඛ්‍යාවක්, එනම් දින 28ක් තුළ 855 ක් වාර්තා විය.

සමස්තයක් වශයෙන්, සෑම වසරකම ළදරුවන් 4,000 ත් 5,000 ත් අතර ප්‍රමාණයක් උපත් ආබාධ සහිතව උපත ලබන අතර, ඔවුන්ගෙන් 900 – 1,000 ත් අතර ප්‍රමාණයක් වයස අවුරුදු එක සම්පූර්ණ වීමට පෙර මිය යයි.

එපමණක් නොව, සංජානනීය ආබාධ සහිත ළදරුවන්ගෙන් 30%කට බරපතල අසාමාන්‍යතා තිබූ අතර එමඟින් ඔවුන්ට සාමාන්‍ය ජීවිතයක් ගත කිරීමට නොහැකි විය.

මේ අතර උපදේශක ප්‍රසව හා නාරිවේද විශේෂඥ වෛද්‍ය රුවන් සිල්වා මහතා පැහැදිලි කළේ ‘ගබ්සා වීම‘ යනු ගැබ් ගැනීමෙන් සති 24කට පෙර කළලයක් අහිමි වීම බවයි. කෙසේ වෙතත්, මාතෘ සෞඛ්‍ය තත්වයන්, ජානමය අසාමාන්‍යතා, ආසාදන සහ ජීවන රටා සාධක ඇතුළු විවිධ සාධක ගබ්සා වීමේ අවදානමට දායක විය හැකි බව ද ඔහු පෙන්වා දුන්නේ ය.

විශේෂඥ වෛද්‍ය රුවන් සිල්වාට අනුව, සති 25-26 පමණ වන විට උපත ලබන ළදරුවන්ට දිවි ගලවා ගැනීමට සහ සාමාන්‍ය ජීවිතයක් ගත කිරීමට අවස්ථාවක් තිබේ.

ගබ්සා වීමට හේතු අතර ආසාදන, ජානමය ගැටලු, රසායනික ද්‍රව්‍ය හා විකිරණ වැනි පාරිසරික සාධක මෙන්ම වෛද්‍ය තත්වයන් ද ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත් ගබ්සා වීමට ප්‍රධාන හේතුව ජානමය ගැටලු ය.

සෞඛ්‍ය ආයතන මගින් ගර්භණීභාවය අහිමි වීම අත්විඳින කාන්තාවන්ට චිත්තවේගීය හා ශාරීරික අභියෝග සමඟ සාර්ථකව කටයුතු කිරීමට උපකාර කිරීම සඳහා දැනුවත්භාවය වැඩි කරන අතර සහාය ලබා දෙයි.

මේ අතර, නොවැළැක්විය හැකි වෛද්‍ය හේතූන් මත සමහර ගැබ්ගැනීම් අහිමිවීම් සිදු වුව ද, වඩා හොඳ පූර්ව ප්‍රසව සත්කාර, ගැටලු කල්තියා හඳුනා ගැනීම සහ සෞඛ්‍ය සේවා සඳහා වැඩිදියුණු කළ ප්‍රවේශය මගින් බොහෝ මළ දරු උපත් සහ ගබ්සාවන් වළක්වා ගත හැකි බව ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය පවසයි.

ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයට අනුව, සෑම වසරකම ළදරුවන් මිලියන දෙකකට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් මළ දරු උපත් සිදුවන බැවින්, මෙම මරණ බොහොමයක් වළක්වා ගත හැකිය.

විශේෂඥයින් ගර්භනී කාන්තාවන්ට සෞඛ්‍ය සම්පන්න ජීවන රටාවක් පවත්වා ගැනීමටත්, නිතිපතා වෛද්‍ය පරීක්ෂණවලට භාජනය වීමටත්, ගබ්සා වීමේ අවදානම අවම කිරීම සඳහා යටින් පවතින සෞඛ්‍ය ගැටලු විසඳා ගැනීමටත් උපදෙස් දෙයි.

මූලාශ්‍රය – dailymirror.lk