ජුනි 17 වන දින SLID-SEC-CSE සංසදයේදී ප්‍රයෝජනවත් ගෝලීය සහ දේශීය අවබෝධයක්
පවුල් ව්‍යාපාරවල දීර්ඝායුෂ සඳහා මෙම තීරණාත්මක අවශ්‍යතාවය අවබෝධ කර ගනිමින්, ශ්‍රී ලංකා අධ්‍යක්ෂවරුන්ගේ ආයතනය (Sri Lanka Institute of Directors – SLID), ශ්‍රී ලංකා සුරැකුම්පත් හා විනිමය කොමිෂන් සභාව (Securities and Exchange Commission of Sri Lanka – SEC), කොළඹ කොටස් හුවමාරුව (Colombo Stock Exchange – CSE) සහ KPMG දැනුම හවුල්කරුවන් ලෙස ජුනි 17 වන දින පවුල් ව්‍යාපාර සංසදය / Family Business F orum සංවිධානය කර ඇති අතර, මෙම අභියෝගවලට විසඳුම් ප්‍රායෝගික උදාහරණ සමඟ සාකච්ඡා කිරීමට නියමිත ය.
ඉහළම පවුල් ව්‍යාපාර උපදේශකයින් 50 දෙනාගෙන් කෙනෙකු වන KPMG පවුල් ව්‍යාපාර සඳහා විශිෂ්ටතා මධ්‍යස්ථානයේ / Centre of Excellence for Family Business ගෝලීය කළමනාකාර අධ්‍යක්ෂ ඩැනියෙල් ට්‍රිමාර්චි / Daniel Trimarchi, ප්‍රධාන දේශනය පවත්වනු ඇති අතර, ඉන් පසුව විශේෂ සාකච්ඡාවක් පැවැත්වේ.
මේ සම්බන්ධයෙන් SLID නිකුත් කළ නිවේදනයක මෙසේ සඳහන් වේ, “පවුල් ව්‍යාපාර දිගු කලක් ශ්‍රී ලංකාවේ ආයතනික හා සමාජීය ව්‍යුහයට සහාය වී ඇති අතර, රැකියා, ව්‍යවසායකත්වය සහ ප්‍රජා සංවර්ධනය සඳහා සැලකිය යුතු දායකත්වයක් සපයයි. මෙම ව්‍යාපාර බොහොමයක් සිවිල් ගැටුම්, වසංගත සහ ඕනෑම රටකට අත්විඳිය හැකි නරකම ආර්ථික අර්බුදය ඇතුළු දශක ගණනාවක දේශපාලන හා ආර්ථික අභියෝග හරහා දිවි ගලවා ගෙන ඇත.”
පවුල සතු ව්‍යාපාරවලට ඒවායේ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව, දීර්ඝායුෂ සහ සාර්ථකත්වයට දායක වන අද්විතීය ශක්තීන් කිහිපයක් තිබේ. පවුල් ව්‍යාපාර බොහෝ විට කෙටි කාලීන ලාභවලට වඩා තිරසාරභාවයට ප්‍රමුඛත්වය දෙන අතර, අනාගත පරම්පරාවන් සඳහා උරුමයක් ගොඩනැගීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි. මෙම දිගුකාලීන ඉදිරි දර්ශනය උපාය මාර්ගික ආයෝජන සහ ඉවසිලිවන්ත ප්‍රාග්ධනයට සහාය වේ. පවුල් ව්‍යාපාර සාමාන්‍යයෙන් ගොඩනැගී ඇත්තේ විශ්වාසය, පක්ෂපාතිත්වය සහ අඛණ්ඩතාව වැනි ගැඹුරු මුල් බැසගත් වටිනාකම් මත ය. අරමුණ සහ අනන්‍යතාවය පිළිබඳ බෙදාගත් හැඟීමක් බොහෝ විට ශක්තිමත් ආයතනික සංස්කෘතියකට මඟ පාදයි. නිලධාරිවාදී ස්ථර අඩු වීමත් සමඟ, පවුල් ව්‍යාපාරවලට බොහෝ විට තීරණ වේගයෙන් ගත හැකි අතර වෙළඳපළ වෙනස්කම් වලට වඩා ඉක්මනින් අනුවර්තනය විය හැකිය.
ඔවුන්ගේ ශක්තීන් තිබියදීත් පවුල් ව්‍යාපාරවලට මුහුණ දීමට සිදුවන නොවැළැක්විය හැකි අභියෝග ඇති අතර නිවැරදි සැලසුම් කිරීම සිදු නොකිරීම නිසා පවුල් ව්‍යාපාරවලින් 30% ක් පමණ පමණක් දෙවන පරම්පරාවට නොනැසී පවතී, 12%ක් පමණක් තුන්වන පරම්පරාවට ළඟා වන අතර 3%කට වඩා අඩු ප්‍රමාණයක් සිව්වන පරම්පරාවට සහ ඉන් ඔබ්බට පවතී. මෙම අසාර්ථකත්වයන් සඳහා ප්‍රධාන හේතු කිහිපයක් නම්,
1. අනුප්‍රාප්තික සැලසුම් නොමැතිකම – බොහෝ පවුල් ව්‍යාපාර නායකත්ව සංක්‍රාන්තිය සඳහා සැලසුම් කිරීම ප්‍රමාද කිරීම හෝ මග හැරීම. මෙය නිර්මාතෘ ඉල්ලා අස්වන විට හෝ මිය යන විට ව්‍යාකූලත්වය, ගැටුම් හෝ ව්‍යාපාර අසාර්ථක වීමට පවා හේතු විය හැකිය.
2. පවුල් සහ ව්‍යාපාරික භූමිකාවන් මිශ්‍ර කිරීම – පවුල් සබඳතා සහ ව්‍යාපාර වගකීම් අතර රේඛා බොඳ කිරීම ආතතියක් ඇති කළ හැකිය. කුසලතාවයට වඩා පක්ෂපාතිත්වය මත පදනම්ව පවුලේ සාමාජිකයන් පත් කිරීම බොහෝ විට කාර්ය සාධනය සහ චිත්ත ධෛර්යය අඩපණ කරයි.
3. දුර්වල පාලන ව්‍යුහයන් – විධිමත් පාලනයකින් තොරව ක්‍රියාත්මක වීම (උදා: මණ්ඩල, උපදේශක සභා, පවුල් ව්‍යවස්ථා) අපැහැදිලි තීරණ ගැනීමේ සහ වගවීමේ ගැටළු වලට තුඩු දිය හැකිය.
4. වෘත්තීයකරණය නොමැතිකම – බාහිර විශේෂඥතාව හෝ වෘත්තීය කළමනාකරණය ගෙන ඒමට අපොහොසත් වීම වර්ධනය සහ නවෝත්පාදනය සීමා කළ හැකිය. සමහර හිමිකරුවන් ව්‍යාපාරය යටපත් කළ හැකි පාලනය පැවරීමට හෝ බෙදා ගැනීමට මැලි වෙති.
5. ප්‍රමාණවත් නොවන සන්නිවේදනය – විශේෂයෙන් මුදල්, භූමිකාවන් හෝ අනුප්‍රාප්තිය වටා ඇති දුෂ්කර සංවාද වළක්වා ගැනීම වරදවා වටහාගැනීම් සහ දිගුකාලීන ගැටුම් වලට තුඩු දිය හැකිය.
6. තනි නායකයෙකු මත අධික ලෙස යැපීම – ආරම්භකයා හෝ තනි පවුලේ සාමාජිකයෙකු මත අධික ලෙස රඳා පැවතීම, එම පුද්ගලයා ලබා ගත නොහැකි වුවහොත් අවදානම් ඇති කළ හැකිය.
7. චිත්තවේගීය තීරණ ගැනීම – හැඟීම් ව්‍යාපාර තර්කනය අභිබවා යාමට ඉඩ දීම (විශේෂයෙන් බඳවා ගැනීම, සේවයෙන් පහ කිරීම හෝ ආයෝජන තීරණ වලදී). සමාගමේ සෞඛ්‍යයට හානි කළ හැකිය.
8. ධනය සහ සැලසුම් කිරීම නොසලකා හැරීම – නිසි මූල්‍ය හා
නෛතික සැලසුම් කිරීමකින් තොරව, පවුල් ධනය ආරවුල් හෝ දුර්වල වත්කම් කළමනාකරණය මගින් ඛාදනය විය හැකිය.
පවුල් ව්‍යාපාරවල දීර්ඝ ආයුෂයට තර්ජනයක් වන මෙම වැරදි ජය ගැනීම සඳහා, ව්‍යුහගත, ක්‍රියාශීලී සහ ඇතුළත් ප්‍රවේශයක් අත්‍යවශ්‍ය වේ. වර්ධනය වන පවුල් ව්‍යාපාරයක් පවත්වාගෙන යන සහ පරම්පරා ගණනාවක් තිස්සේ ධනය ආරක්ෂා කරන පවුල් පවුල තුළ දැනුවත්භාවය ඇති කිරීමෙන් සහ සැලසුම් කිරීමට පියවර ගැනීමෙන් ක්‍රියාවලිය ඉක්මනින් ආරම්භ කරයි.
බොහෝ ශ්‍රී ලාංකික පවුල් ව්‍යාපාර දැන් ඔවුන්ගේ දෙවන හෝ තුන්වන පරම්පරාවේ සිටින අතර, තරුණ නායකයින් ගෝලීය අධ්‍යාපනය, ඩිජිටල් පරිවර්තනය සහ උපායමාර්ගික විවිධාංගීකරණය ගෙන එයි. මෙම පරම්පරා මාරුව වර්ධනය සහ නවීකරණය සඳහා ප්‍රධාන අවස්ථාවක් ලෙස සැලකේ. කෙසේ වෙතත්, මෙම අභියෝග සඳහා සැලසුම් ක්‍රියාත්මක නොකළහොත් අසාර්ථක වීමේ අවදානමට මුහුණ දීමට සිදුවනු ඇත.
මෙම ලිපිය හෙක්ටර් කොබ්බෑකඩුව ගොවිකටයුතු පර්යේෂණ හා පුහුණුකිරීමේ ආයතනය / HARTI විසින් DevPro Guarantee Limited හි මූල්‍ය ප්‍රතිපාදන මත ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන ‘ක්ෂුද්‍ර, කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ කාන්තා ව්‍යවසායකයින් අතර ධාරිතාව ගොඩනැගීම සහ ජාලකරණය හරහා ව්‍යාපාරික අවස්ථා සහ කර්මාන්ත සම්බන්ධතා ප්‍රවර්ධනය කිරීම’ නම් වැඩසටහන මඟින් ‘ ලබා දෙන ලද ලිපියකි.
මූලාශ්‍රය – https://www.ft.lk/business/Securing-the-legacy-Why-planning-and-governance-matter-for-family-businesses/34-777646
