ළමුන් සහ නව යොවුන් වියේ පසුවන්නන් අතර දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාව / Type 2 diabetes වේගයෙන් ඉහළ යමින් පවතී. ආහාර, ක්‍රියාකාරකම්, නින්ද සහ ආතතිය වටා ඇති ජීවන රටාවේ මුල් වෙනස්කම් මගින් රෝගය වළක්වා ගත හැකිය හෝ ප්‍රමාද කළ හැකිය. දරුවන්ගේ දිගුකාලීන සෞඛ්‍යය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා පවුල්වලට අනුගමනය කළ හැකි ප්‍රායෝගික එදිනෙදා පුරුදු විශේෂඥයින් පැහැදිලි කරයි.
අද ළමා කාලය ළමා කාලය මෙන් පෙනෙන්නේ නැත. දිගු පාසල් වේලාවන්, අධික තිර චර්යාවන්, අක්‍රමවත් නින්දේ රටා සහ පහසු ආහාර තරුණ ශරීර වර්ධනය වන ආකාරය සහ ක්‍රියා කරන ආකාරය නිහඬව වෙනස් කර ඇත.
දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාව / Type 2 diabetes තවදුරටත් වැඩිහිටි රෝගයක් නොවන බවට වෛද්‍යවරු දැන් අනතුරු අඟවති, එය ළමුන් සහ නව යොවුන් වියේ පසුවන්නන් තුළ භයානක වේගයකින් දක්නට ලැබේ. ජාන විද්‍යාව මෙන් නොව, ජීවන රටාව අපට පාලනය කළ හැකි දෙයකි, එනම් පවුල් දරුවන්ගේ සෞඛ්‍යය ආරක්ෂා කිරීමේදී තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි.
Malik Radix Healthcare – MRHC හි නිර්මාතෘ සහ වෛද්‍ය අධ්‍යක්ෂ, (ළමා රෝග) වෛද්‍ය රවී මලික් පවසන පරිදි, මුල් මැදිහත්වීම වැදගත් පමණක් නොව, එය බලවත් ය. එදිනෙදා චර්යාවන්හි සරල වෙනස්කම් මගින් දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාව ඇතිවීම වැළැක්වීමට හෝ සැලකිය යුතු ලෙස ප්‍රමාද කිරීමට හැකිය. (විශේෂයෙන් අධික බර හෝ රෝගයේ පවුල් ඉතිහාසයක් ඇති දරුවන්ට). මෙම වෙනස්කම් වලට පීඩනය හෝ දඬුවම නොව, මුළු පවුලෙන්ම අනුකූලතාව, අනුකම්පාව සහ සහභාගීත්වය අවශ්‍ය වේ.
ජීවන රටාවේ වෙනස්කම් වැදගත් වන්නේ ඇයි?
වැළැක්වීමේ පදනම සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර ගැනීමේ රටා සහ ශාරීරික ක්‍රියාකාරකම් තුළ පිහිටා ඇති අතර, මේ දෙකම රුධිරයේ සීනි නියාමනය, බර කළමනාකරණය සහ ඉන්සියුලින් ප්‍රතිචාරයට බලපායි. විශේෂඥ වාර්තාව අවධාරණය කරන්නේ පවුල කේන්ද්‍ර කරගත් ක්‍රියාමාර්ග වඩාත් ඵලදායී ප්‍රවේශය වන අතර, සෞඛ්‍ය සම්පන්න හැසිරීම් තාවකාලික නීති නොව පුරුදු බවට පත්වන බව සහතික කරයි.
දරුවන් ආරක්ෂා කරන බුද්ධිමත් පෝෂණ පුරුදු
- පෝෂණ සැලැස්මක් සීමාකාරී විය යුතු නැති අතර එය හුදෙක් හිතාමතා විය යුතුය.
- සෝඩා සහ ඇසුරුම් කළ යුෂ වැනි සීනි සහිත පාන වර්ග අඩු කරන්න, ඒවා ජලය, අඩු මේද සහිත කිරි හෝ සීනි නොදැමූ පාන වර්ග සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය කරන්න.
- සම්පූර්ණ ආහාර රටා ගොඩනඟන්න, පලතුරු, පිෂ්ඨය රහිත එළවළු, බෝංචි, පරිප්පු සහ සම්පූර්ණ ධාන්‍ය වර්ග කදිම පදනමක් වේ.
- හානිකර මේද හා පිරිපහදු කළ කාබෝහයිඩ්‍රේට් අඩංගු ක්ෂණික ආහාර සහ අතිශයින් සැකසූ කෙටි ආහාර අඩු කරන්න.
- කොටස් පිළිබඳ දැනුවත්භාවය උගන්වන්න (කුඩා පිඟන් භාවිතා කිරීම පුදුම සහගත ලෙස ඵලදායී වේ).
- අවධානය වෙනතකට යොමු කරන ආහාර ගැනීම අධෛර්යමත් කිරීමට සහ සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර සබඳතා ශක්තිමත් කිරීමට එක්ව ආහාර ගන්න.
චලනය ඖෂධයකි / Movement is medicine
- දිනපතා ක්‍රියාකාරකම් මගින් ශරීරය ඉන්සියුලින් වලට ප්‍රතිචාර දක්වන අතර සෞඛ්‍ය සම්පන්න බරක් පවත්වා ගනී. මාර්ගෝපදේශය නිර්දේශ කරන්නේ:
- ක්‍රීඩා, බයිසිකල් පැදීම, දිවීම හෝ වේගවත් ඇවිදීම හරහා දිනකට අවම වශයෙන් මිනිත්තු 60 ක චලනයක නිරත වන්න.
- විනෝදාත්මක තිර කාලය දිනකට පැය දෙකකට අඩු කාලයකට සීමා කරන්න.
- එදිනෙදා ක්‍රියාකාරකම් ක්‍රියාශීලී කරන්න (පඩි පෙළ නැගීම, කෙටි දුර ඇවිදීම හෝ බයිසිකල් පැදීම).
- දිගු කාලයක් පුරා අනුකූලතාව සහතික කිරීම සඳහා දරුවන්ට තමන් කැමති ක්‍රියාකාරකම්වල යෙදීමට ඉඩ දෙන්න.
- නින්ද සහ ආතතිය නොසලකා හරින්න එපා.
- නින්ද අඩු වීම සහ චිත්තවේගීය අධි බර ඉන්සියුලින් ප්‍රතිරෝධය වැඩි කරන අතර බර පිළිබඳ ගැටළු ඇති කරයි.
- සන්සුන් රාත්‍රී චර්යාවන් ස්ථාපිත කිරීම, විනෝදාංශ දිරිමත් කිරීම සහ දරුවන්ට ස්වයං-නියාමනය කිරීමට උපකාරී වන හුස්ම ගැනීමේ ව්‍යායාම හෝ සිහිකල්පනාව වැනි සරල මෙවලම් ඉගැන්වීම.
පවුලේ කාර්යභාරය
පවුල් එක්ව දරුවන් වෙන් කිරීමට වඩා ක්‍රියා කරන විට ජීවන රටාවේ වෙනස්කම් කල් පවතිනු ඇත. ළමා රෝග විශේෂඥයින් සහ පෝෂණවේදීන් වැනි වෘත්තිකයන්ට සංස්කෘතික හා මූල්‍යමය වශයෙන් කළ හැකි සැලසුම් සකස් කිරීමට උපකාර කළ හැකිය. පාසල් සහ ප්‍රජා සෞඛ්‍ය වැඩසටහන් ද වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. තරුණයින් තුළ ඇතිවන දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාව වළක්වා ගත හැකි අතර, වඩාත්ම බලගතු මැදිහත්වීම වන්නේ මුල්, දිනපතා ජීවන රටාව වෙනස් කිරීමයි.
source:https://www.indiatvnews.com/health/prevent-diabetes-in-children-lifestyle-interventions-2025-11-23-1018709
