DNA ව්‍යුහයේ සම-සොයාගැනීම් කරුවෙකු වූ නොබෙල් ත්‍යාගලාභී ඇමරිකානු විද්‍යාඥ ජේම්ස් වොට්සන් / James Watson නම් ශ්‍රේෂ්ඨ විද්‍යාඥයා මිය ගිය බව වාර්තා වේ.
ඔහු මිය යන විට 97 වැනි වියේ පසු වූවේය.
20 වන සියවසේ ශ්‍රේෂ්ඨතම සොයාගැනීමක් ලෙස, ඔහු 1953 දී බ්‍රිතාන්‍ය විද්‍යාඥ ෆ්‍රැන්සිස් ක්‍රික් සමඟ එක්ව DNA හි ද්විත්ව හෙලික්සීය ව්‍යුහය / double-helix structure of DNA හඳුනා ගත් අතර, එය අණුක ජීව විද්‍යාවේ වේගවත් දියුණුව සඳහා හේතු විය.
නමුත් ජාතිය සහ ලිංගිකත්වය පිළිබඳ ඔහුගේ අදහස් නිසා ඔහුගේ කීර්ති නාමයට සහ ස්ථාවරයට දැඩි ලෙස හානි සිදු විය. රූපවාහිනී වැඩසටහනකදී, කළු ජාතිකයින් සහ සුදු ජාතිකයින් අතර සාමාන්‍ය IQ හි වෙනසක් ඇති කරන ජාන පිළිබඳ ඔහු ප්‍රකාශ කළේය.
වොට්සන්ගේ මරණය තහවුරු කරන ලද්දේ ඔහු දශක ගණනාවක් සේවය කළ සහ පර්යේෂණ කළ Cold Spring Harbor Laboratory විසිනි.
DNA හි ද්විත්ව හෙලික්ස ව්‍යුහය සොයා ගැනීම සඳහා වොට්සන් 1962 දී මොරිස් විල්කින්ස් සහ ක්‍රික් සමඟ නොබෙල් ත්‍යාගය බෙදා ගත්තේය.
“අපි ජීවිතයේ රහස සොයාගෙන තිබෙනවා,” ඔවුන් ඒ අවස්ථාවේදී පැවසූහ.
ජාතිය පිළිබඳ ඔහුගේ පසුකාලීන අදහස් නිසා විද්‍යාත්මක ප්‍රජාව විසින් තමා කොන් කරනු ලැබූ බව ඔහුට හැඟුණි.
2007 දී, කේම්බ්‍රිජ් විශ්ව විද්‍යාලයේ Cavendish Laboratory සේවය කළ විද්‍යාඥයා ටයිම්ස් පුවත්පතට පැවසුවේ, “අපගේ සියලු සමාජ ප්‍රතිපත්ති පදනම් වී ඇත්තේ ඔවුන්ගේ බුද්ධිය අපගේ බුද්ධියට සමාන බව මත වන අතර – සියලු පරීක්ෂණ ඇත්ත වශයෙන්ම එසේ නොවන බව පවසයි”, මෙම අදහස් දැක්වීම නිසා ඔහුට නිව්යෝර්ක්හි Cold Spring Harbor Laboratory හි චාන්සලර් තනතුර අහිමි විය.
2019 දී ඔහු නැවත වරක් ජාතිය සහ බුද්ධිය අතර සම්බන්ධයක් යෝජනා කළ විට ඔහු කළ අතිරේක අදහස් ප්‍රතික්ෂේප කිරීමට සහ ඔහුට ලබාදී තිබූ ගෞරව නාම ඉවත් කිරීමට රසායනාගාරයට සිදු විය.
“ආචාර්ය වොට්සන්ගේ ප්‍රකාශ හෙළා දකින අතර විද්‍යාවෙන් ඊට සහාය නොදක්වයි,” රසායනාගාරය නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේය.
DNA සොයාගනු ලැබුවේ 1869 දී නමුත් සෛලවල ජානමය ද්‍රව්‍ය DNA වලින් සෑදී ඇති බව සොයා ගැනීමට විද්‍යාඥයින්ට 1943 වන තෙක් ගත විය. තවමත්, DNA වල ව්‍යුහය අභිරහසක්ව පැවතුනි.
කිංග්ස් විද්‍යාලයේ පර්යේෂක රොසලින්ඩ් ෆ්‍රෑන්ක්ලින් විසින් ලබාගත් දත්ත සමඟ වැඩ කරමින් (ඇයගේ අනුදැනුමකින් තොරව) ක්‍රික් සහ වොට්සන් අණුවේ භෞතික ආකෘතියක් ගොඩනගා ගැනීමට සමත් විය. ක්‍රික් සහ වොට්සන් සමඟ නොබෙල් ත්‍යාගය බෙදා ගත් මොරිස් විල්කින්ස්, DNA අණුවේ ව්‍යුහය තීරණය කිරීම සඳහා ෆ්‍රෑන්ක්ලින් සමඟ කටයුතු කර තිබුණි.
2014 දී වොට්සන් සිය නොබෙල් රන් පදක්කම වෙන්දේසියේදී ඩොලර් මිලියන 4.8කට විකුණා දැමූ අතර, ජාතිය පිළිබඳ ඔහුගේ ප්‍රකාශයෙන් පසු විද්‍යාත්මක ප්‍රජාව විසින් තමාව කොන් කරනු ලැබූ බව හැඟුණු නිසා පදක්කම අත්හරින බව පැවසීය.
රුසියානු කෝටිපතියෙක් එය ඩොලර් මිලියන 4.8 කට මිලදී ගෙන වහාම එය ඔහුට ආපසු ලබා දුන්නේය.
වොට්සන් 1928 අප්‍රේල් මාසයේදී චිකාගෝ හි උපත ලැබුවේ ඉංග්‍රීසි, ස්කොට්ලන්ත සහ අයර්ලන්ත පදිංචිකරුවන්ගෙන් පැවත එන ජීන් සහ ජේම්ස් යන අයට දාව ය.
වයස අවුරුදු 15 දී ඔහු චිකාගෝ විශ්ව විද්‍යාලයේ ඉගෙනීමට ශිෂ්‍යත්වයක් දිනා ගත්තේය.
එහිදී, ඔහු X-කිරණ පරමාණුවලින් ඉවතට විසි කර ඒවායේ අභ්‍යන්තර ව්‍යුහයන් හෙළි කරන නව විවර්තන තාක්‍ෂණය කෙරෙහි උනන්දු විය.
DNA ව්‍යුහයන් පිළිබඳ පර්යේෂණ කිරීම සඳහා ඔහු කේම්බ්‍රිජ් වෙත ගිය අතර එහිදී ඔහුට ක්‍රික් මුණගැසුණු අතර ඔහු සමඟ DNA සඳහා විය හැකි ව්‍යුහයන් පිළිබඳ මහා පරිමාණ ආකෘති තැනීම ආරම්භ කළේය.
පසුව, ඔහුගේ විද්‍යාත්මක සොයාගැනීමෙන් පසු, වොට්සන් සහ ඔහුගේ බිරිඳ එලිසබෙත් හාවර්ඩ් වෙත ගිය අතර එහිදී ඔහු ජීව විද්‍යාව පිළිබඳ මහාචාර්ය ධුරයට පත්විය. මෙම යුවළට පුතුන් දෙදෙනෙක් සිටියහ. ඔවුන්ගෙන් එක් අයෙක් භින්නෝන්මාදයෙන් පෙළුණි.
1968 දී, ඔහු නිව් යෝර්ක් ප්‍රාන්තයේ කෝල්ඩ් ස්ප්‍රින්ග් හාබර් රසායනාගාරය භාර ගත්තේය – එය ලොව ප්‍රමුඛතම විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ ආයතනයක් බවට පත් කිරීමේ ගෞරවය ඔහුට හිමි විය.
බී.බී.සී. ඇසුරිණි.
